الگوی توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان با رویکرد تخصصی‌سازی هوشمند

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه پایش و ارزیابی سیاست و علم، فناوری و نوآوری

2 دکتری سیاستگذاری علم و فناوری، گروه مدیریت، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

هدف سیاستگذار در سطح کلان، ارتقا فعالیت‌های دانش‌بنیان در مناطق مختلف کشور و توسعه متوازن استان‌ها است. تفاوت در نهادهای دانشی، خوشه‌های صنعتی و سطح فعالیت پارک‌ها و نهادهای نوآوری در استان‌های مختلف منجر به تفاوت در سطح فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان شده است. مطالعه حاضر با هدف حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه فعالیت آنها بر مفهوم تخصصی‌سازی هوشمند تمرکز کرده است. مبتنی بر این رویکرد فعالیت‌های نوآورانه در استان‌ها باید متمرکز بر مزایای رقابتی، ظرفیت‌های بالقوه و زنجیره ارزش در منطقه باشد. از این‌رو این پژوهش بر حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان متناسب با شرایط منطقه و با هدف جهت‌دهی به فعالیت در حوزه‌های اولویت‌دار منطقه تاکید دارد. این مطالعه با تمرکز بر استان هرمزگان، حوزه‌های در اولویت و مزیت‌های منطقه را از طریق مطالعه اسناد رسمی استانی شامل سند آمایش استان هرمزگان و سند مسئله‌شناسی راهبردی استان بررسی کرده است. سپس از طریق مصاحبه با 21 نفر از فعالان حوزه به شناسایی چالش‌هایی که شرکت‌های دانش‌بنیان با آن مواجه هستند پرداخته است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده و با کدگذاری مفاهیم مستخرج از مصاحبه‌ها و متون سیاستی، الگوی معنادار مضمون‌ها بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده تعیین شده است. در گام اول پژوهش حوزه‌‌‌های اولویت‌دار و جذاب استان تعیین شد. سپس حوزه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان بررسی شد و مبتنی بر ماتریس جذابیت-توانمندی، حوزه‌های فعالیت با جذابیت زیاد توانمندی زیاد و جذابیت زیاد توانمندی کم شناسایی شده است. نتایج نشان داد توسعه فعالیت‌های دانش بنیان در منطقه متلزم آن است که مواردی مانند تسهیل مجوزدهی به شرکت‌های فعال در حوزه‌های اولویت‌دار، کمک به تکمیل زنجیره تامین در حوزه مربوطه، توجیه بازیگران به حمایت از شرکت‌ها در حوزه‌های تاکید شده و استفاده از دانش سایر استان‌ها در حوزه‌های مربوطه پیگیری شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Pattern of Knowledge-Based Firms Development with the Smart Specialization Approach

نویسندگان [English]

  • Mahdi Pakzad 1
  • Mercedeh Pahlavanian 2
  • Sepehr Ghazinoory 3
1 Policy and STI Evaluation Research Group
2 2. Ph. D, Faculty of Economics and Administrative Sciences, University of Mazandaran, Iran
3 , faculty of Management and Economics,Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The policy maker's goal at the macro level is to promote knowledge-based activities in different regions of the country and the balanced development of the provinces. The current study focuses on the concept of intelligent specialization with the aim of supporting knowledge-based companies and developing their activities. Based on this approach, innovative activities in the provinces should be focused on competitive advantages, potential capacities and value chains in the region.Therefore, this research emphasizes on supporting knowledge-based companies in accordance with the conditions of the region and with the aim of directing activities in the priority areas of the region. Focusing on Hormozgan province, this study has investigated the priority areas and advantages of the region through the study of official provincial documents, including Hormozgan province's plan document and the province's strategic problem-solving document. Then, through interviews with 21 activists in the field, it identified the challenges faced by knowledge-based companies. Thematic analysis method was used to analyze the data and by coding the concepts extracted from the interviews and policy texts, the meaningful pattern of the themes was determined based on the collected data.In the first step of the research, the priority and attractive areas of the province were determined. Then, the field of activity of knowledge-based companies was investigated and based on the attractiveness-capability matrix, areas of activity with high attractiveness, high ability, and high attractiveness, low ability were identified. The results showed that the development of knowledge-based activities in the region requires that things like facilitating the licensing of active companies in priority areas, helping to complete the supply chain in the relevant area, justifying actors to support companies in emphasized areas and using the knowledge of other provinces in relevant areas should be followed up.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Smart Specialization
  • Regional Development
  • Knowledge-Based Firm

مراجع

الیاسی، مهدی.، طباطبائیان، سیدحبیب‌الله.، فرتاش، کیارش. (1396). تحلیل فرایند سیاستی تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس چارچوب ائتلاف مدافع. سیاست علم و فناوری. سال نهم. شماره 2. 29-42.
پاکزاد،مهدی.، قاضی‌نوری،سید سپهر، محمدی،مهدی.، مختارزاده، نیما. (1399). تخصصی‌سازی هوشمند: راهبردی برای سیاستگذاری منطقه‌ای نوآوری. پژوهش‌های مدیریت عمومی. 13(5). 5- 29.
پاکزاد،مهدی.، قاضی‌نوری،سید سپهر، محمدی،مهدی. (1399). چارچوب طراحی بسته سیاستی هوشمند برای توسعه نوآوری در ایران. پژوهش‌های مدیریت راهبردی. 26(78) 78-92.
پاکزاد، مهدی.، پهلوانیان، مرسده.، قاضی‌نوری، سید سپهر. (1402). مواجهه با رشد اندک شرکت‌های دانش‌بنیان در برخی استان‌ها؛ مطالعه موردی آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی و هرمزگان. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی. آماده انتشار
حسنی، سیدحمزه.، صاحبکار خراسانی، سید محمد. (1396). تدوین فهرست محصولات دانش‌بنیان با استفاد‌هاز روش نظریه بنیادی و مقایسه آن با مفهوم قابلیت‌های پویا. سیاست علم و فناوری، 9(2)، 77-96.
خیاطیان، محمدصادق.، طباطبائیان، سید حبیب‌اله.، الیاسی، مهدی. (1394). تحلیل محتوای ویژگی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان. پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی. 5(2)، 21-42.
ریاحی، پریسا.، قاضی‌نوری،سیدسپهر.، حاجی حسنی، حجت‌اله. (1392). گونه‌شناسی رفتار نوآوری استان‌های ایران با تاکید بر عوامل اجتماعی. سیاست علم و فناوری. 5(4)، 66-79.
ریاحی، پریسا.، دانایی‌فرد، حسن. (1398). سیاست‌های علم و فناوری برای تقویت نظام‌های منطقه‌ای نوآوری. سیاست علم و فناوری. 11(2)، 193 – 208.
عابدی جعفری، حسن.، تسلیمی، محمد سعید.، فقیهی، ابوالحسن.، شیخ زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی. 5(2)، 151 – 198.
فخاری، حسین. (1393). بازخوانی تعریف شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس شرایط اقتصادی کشور. سیاست علم و فناوری. 6(4)، 127-145.
محمدی، یونس.، مقبل با عرض، عباس.، باقری مقدم، ناصر. (1398). چارچوب تحلیل‌کارکردی نظام نوآوری منطقه‌ای در کشورهای در حال توسعه. مدیریت توسعه فناوری. 7(2)، 43 -78.
نقی زاده، رضا.، الهی،شعبان.، منطقی، منوچهر. (1395). الگوی توسعه نوآوری‌های فناورانه در مناطق ایران: مطالعه موردی فناوری‌های زیستی، نانو، اطلاعات و ارتباطات و هوایی. سیاست علم و فناوری، 8(1)، 44 -59.
هشدار، فاطمه.، سلطانی، بهزاد.، فصیحی، سیدفرهنگ.، تشکری، نسیبه. (1398). ارائه مدل بهبود یافته دسته‌بندی شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران. فصلنامه علمی مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی. 9(30)، 72-88.
Bukhari, E., Dabic, M., Shifrer, D., Daim, T., Meissner, D. (2021). Entrepreneurial University: The Relationship between Smart Spesialization Innovation Strategies and University-Region Collaboration. Technology in Society. 65, 59-73.  
Edquist, C. (2010). Systems of innovation perspectives and challenges. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 2(3), 14-45.
Fernandez, K, J., Milewski, S., Chaudhuri, A., Xiong, Y. (2022). Contextualising the Role of External Partnerships to Innovate the Core and Enabling Processes of an Organization: A Resource and Knowledge-Based View. Journal of Business Research. 144. 146-162.
Georghiou, L., Elvira Uyarra, A., Saliba Scerri, R., Castillo, N., & Cassingena Harper, J. (2014). Adapting smart specialisation to a micro-economy–the case of Malta. European Journal of Innovation Management, 17(4), 428-447.
Ghazinoori, S., Aghaei, P. (2021). Differences Between Policy Assessment & Policy Evaluation; A Case Study on Supportive Policies for Knowledge-based Firms. Technological Forecasting and Social Change. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2021.120801
Ghazinoory, S., Hashemi, Z. (2020). Do Tax Incentives and Direct Funding Enhance Innovation Input and Output in High-Tech Firms? The Journal of High Technology
Management Research. Elsevier Inc. https://doi: 10.1016/j.hitech.2020.100394 
Gulc, A. (2015). Analysis of methodological approach to identify smart specialization on the example of Polish regions. Procedia-Social and Behavioral Sciences 213: 817-823.
Komninos, N., Musyck, B., & Iain Reid, A. (2014). Smart specialisation strategies in south Europe during crisis. European Journal of Innovation Management, 17(4), 448-471.
Krammer, S. M. S. (2017). Science Technology, and Innovation for Economic Competitiveness the Role of Smart Specialization in Less-Developed Countries. Technological Forecasting and Social Change. http://dx.doi.org/10.1016/j.techfore.2017.06.028
Midtkandal, I., & Sörvik, J. (2012). What is smart specialisation. Nordregio News, 5, 12-29.
Mohammadi, Y., Moghbel, A., BagheriMoghaddam, N. (2019). Functional Analysis Framework of Regional Innovation System in Developing Countries. Journal of Technology Development Management. Vol 7. Issue 2. 43-87(In Persian) 10.22104/JTDM.2019.3129.2079
Morin, J. (1985). La Excellence Technologique, Edition Jean Picollec-Publi Union, Paris
-Pakzad, M., Ghazinoory, S., Mohammadi, M., Mokhtarzadeh, N. (2021). Smart Specialization: A Strategy for Policymaking in Regional Innovation. Public Management Research. Vol 13. Issue 50. Number 50. (In Persian)  10.22111/JMR.2019.30492.4635
Paliokaitė, A., Martinaitis, Ž., & Sarpong, D. (2016). Implementing Smart Specialization roadmaps in Lithuania: Lost in translation? Technological Forecasting and Social Change, 110, 143-152.
Polido, A., Pires. S. M., Rodrigues, C., Teles, F. (2019). Sustainable Development Discourse in Smart Specialization Strategies. Journal of Cleaner Production. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118224
Radej, B., Jazbinesk, K. Ž., & Dolinsek, M. (2015). Measuring Smartness of Innovation Policy. Slovenian Evaluation Society, 8(1), 1-22
Rickne, A., Jacobsson, S. (1999). New Technology-Based Firms in Sweden- A Study of their Direct Impact on Industrial Renewal. Economics of Innovation and New Technology. 8(3), 197-223.
Rusu, M. (2013). Smart Specialization a Possible Solution to the New Global Challenges. International Economic Conference of Sibiu 2013 Past Crisis Economy: Challenges and Opportunities, IECS 2013. Prodedia Economics and Finance 6 (2013).128-136
Valdaliso, J., Magro, E., Navarro, M., Jose Aranguren, M., & R. Wilson, J. (2014). Path dependence in policies supporting smart specialisation strategies: Insights from the Basque case. European Journal of Innovation Management, 17(4), 390-408.
Veldhuizen, C. (2020). Smart Specialisation as a Transition Management Framework: Driving Sustainability- Focused Regional Innovation Policy? Research Policy. 49(2020).103982 https://doi.org/10.1016/j.respol.2020.103982
Woronowicz, T., Boronowsky, M., Wewezer, D., Mitasiunas, A., Seidel, K., & Cotera, I. R. (2017). Towards a regional innovation strategies modelling. Procedia Computer Science, 104, 227-234.
Yegorov, I. and Ryzhkova, Y., 2018. Innovation policy and implementation of smart specialisation in Ukraine. Economy and Forecasting, (3), 48-64.
فصلنامه مطالعات زیست بوم اقتصاد نوآوری
دوره 3، شماره 3
آذر 1402
صفحه 55-77

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار